Í læri hjá Niall Ferguson: Chimerica, ríkisgjaldþrot, næsta bóla...næsta kreppa...

Ég var svo heppinn að sækja tíma hjá Niall í Harvard þar sem hann kennir "Global Economy" sem er kúrs í fjármálasögu þar sem nútíminn (og framtíðin) er skoðuð með gleraugum sagnfræðinnar. Sagt er að sagan endurtaki sig sjaldnast bókstaflega en hún rímar!

Niall Ferguson hefur skrifað bækur um breska heimsveldið, bandaríska "heimsveldið", Rothschild bankann (og fjölskylduna) og svo nýverið sögu peninganna. Niall er einn þeirra sem bentu á veilurnar í fjármálakerfinu og spáði því árið 2006 að framundan gæti verið "liquidity crisis" á borð það sem gerðist 1914. Fáir trúðu þessu en því miður reyndist hann sannspár.

Niall setti fram heitið "Chimerica" á náið samband Kína og Bandaríkjanna en að mörgu leyti hegða þau sér saman sem eitt hagkerfi. Í einfaldaðri mynd má segja að Kínverjar spari en Bandaríkjamenn eyði. Kínverjar lána svo Bandaríkjunum hagnaðinn sem aftur borga Kína vexti af lánunum.  
Þetta er þó ekki í fyrsta sinn sem tvö ríki eiga með sér svipað samband.

Bretland fjármagnaði Bandaríkin á mesta vaxtarskeiði þess.
Svo var náið samband milli Bretlands og Þýskalands fram að 1914...en þá breyttist það!

Og staðan í efnahagsmálum: Verður núverandi kreppa rótin að óðaverðbólgu (Weimar)? Eða verða Bandaríkin eins og Japan með samdrátt? Eða eins og sumt bendir til: Samdráttur og verðbólga á sama tíma líkt og var á Carter tímanum? Eitt er víst að ójafnvægið er mikið og skuldir hafa ekki minnkað heldur flutst frá einkabönkum til ríkissjóða og seðlabanka. Slík þróun er ekki góð og endar með nýrri krísu eins og nú örlar á í Grikklandi og víðar. Vandamál sem áður voru tengd við rómönsku Ameríku eru nú möguleg hjá löndum eins og Portúgal, Írlandi, Íslandi og jafnvel Bretlandi eða Sviss.

Gríðarmiklar skuldir og afleiður eru enn óleyst mál sem bíða eftir næstu bólu eða næsta hruni. Sagan hefur kennt okkur að hið óvænta gerir ekki boð á undan sér og því má ætla að næstu ár verði viðburðarrík.  

Athugasemdir

[Sumarliði Einar Daðason, 10.2.2010 kl. 15:59]

Góð grein!